Afgelopen zomer heb ik een reis gemaakt naar het land van koffie, reggeaton en de meest prachtige landschappen, uitzichten en mensen: Colombia. Ik was niet de enige uit ons mooie kikkerlandje die daar uithing. Om de paar meter vind je wel iemand waar je eerst een paar woordjes Engels tegen spreekt, om vervolgens direct aan het antwoord op te merken dat je een landgenoot tegen het lijf bent gelopen.
De meeste Nederlanders die ik ontmoet heb, kwamen uit Amsterdam. Op de vraag: waar kom je vandaag, antwoorden zij dan ook met: ‘Eeemsterdem’. Persoonlijk geef ik de voorkeur aan: gewoon Nederland, want ja zelf heb ik niet zo de behoefte om mijn Haagse trotsheid te uiten. Afijn, Amsterdam is dan ook echt heel speciaal, toch?
Wat ik altijd merk op het moment dat ik anderen vertel dat ik uit Nederland kom, is dat er enige verwarring ontstaan. Niet geheel onlogisch. Het duurt dan ook even voordat ik uitgelegd hoe ik en mijn bruine smoeltje in Nederland terecht zijn gekomen. Voor de geïnteresseerden: ik heb Hindoestaanse ouders uit Suriname en mijn voorouders zijn Indiaas. Soms is dit antwoord voldoende, maar wanneer ik een doorvragende en onderzoekende backpacker of local aan de haak geslagen heb, krijg je vervolgvragen zoals ‘Ben je dan Hindoe?’ of ‘Ben je dan een Hindoestaan’. Met als gevolg dat het nog wel even duurt voordat ik mijn voorgeschiedenis tot op zeker hoogte uitgelegd heb. Ik vertel dan onder andere dat Hindoestanen een bevolkingsgroep zijn, maar dat dat niet per se betekent dat je Hindoe bent (er zijn namelijk ook Hindoestaanse moslims). Op dat moment wordt het nog verwarrender voor de ander. Hier ben ik mij volledig bewust van, maar waar ik me, mijn reis laatste, ook bewust van werd, is hoe verwarrend het allemaal voor mezelf geweest is. Ik weet het niet zeker, maar ik kan me heel goed voorstellen dat ook andere Hindoestaanse Nederlanders uit mijn generatie verwarde momenten hebben gehad of nog steeds hebben door onze achtergrond.
Begrijp me niet verkeerd, ik ben echt heel blij met waar ik vandaan kom. Mijn diverse afkomst heeft ervoor gezorgd dat ik kennis heb mogen maken met heel veel verschillende (mooie en minder mooie) gewoontes, tradities en opvattingen. Ik denk alleen dat het onbewust op meerdere momenten in mijn leven voor enige onrust gezorgd heeft. Vooral tijdens mijn schooljaren wist ik niet altijd even goed hoe ik me moest gedragen. Een voorbeeldje: thuis werd er van mij verwacht dat ik hoge cijfers haalde op school, maar het werd niet heel erg aangemoedigd om vrienden te maken. Dit terwijl het hebben van vrienden op school juist bevorderend is voor de schoolprestaties. Bovendien wilde ik heel graag vrienden maken. Echter, hoe meer vrienden ik maakte, hoe meer ik geconfronteerd werd met de westerse manier van opvoeding. Een manier die mij eigenlijk veel meer beviel dan de toch nog wel Surinaamse opvoeding die ik thuis kreeg. Met als gevolg dat ik met de dag opstandiger werd.
Er ontstond dus een lastige situatie voor iedereen. Een situatie waar niet iedereen zich bewust van was en verandering daardoor moeizaam op gang kwam. Nu, vele jaren verder, in een periode waarin ik veel bezig ben met mezelf leren kennen, helpt bovenstaande inzicht mij om dingen (bv. bepaalde eigenschappen die ik heb) te verklaren en te accepteren. Vanuit de verklaring kan ik veranderen en groeien. Nu verloopt dat laatste deel soms ook niet altijd even makkelijk en dit gebeurt weer door het verschil in wat ik uit huis meegekregen heb en dat wat mijn bevalt aan gewoontes in de Nederlandse samenleving.
Ik denk dat ik onlangs de perfecte manier gevonden heb om om te gaan met de interne dilemma’s die ik zo nu en dan ervaar, namelijk: eerlijk zijn tegen mezelf. Wat vind ik nou echt ergens van en hoe voel ik me nou als ik iets op een bepaalde manier doe? Sta ik hier echt achter of laat ik me weer teveel beïnvloeden door het verschil in de twee werelden waar ik in zit? Uiteraard geen revolutionair gevonden inzicht, maar het werkt wel! Hoe vaker ik mezelf deze vragen stel, des te meer ik mezelf bovendien leer kennen. Daarbij is het steeds minder belangrijk uit welk ‘deel’ van mij het antwoord komt. Ik sta erachter en dat is het enige wat telt. Dus: bedankt Colombia, voor de mooi inzichten die mij enorm zullen helpen in de zoektocht naar wie ik graag wil zijn!
Wat een mooi verhaal over dit mooie en belangrijke inzicht!