Sinds deze week werk ik net zoals velen van jullie thuis. Zelf werk ik op een hogeschool als onderwijskundige. Voor de docenten van de hogeschool en uiteraard alle andere docenten in Nederland betekent dit dat zij geen face2face les meer kunnen geven aan hun studenten. Dit vraagt veel van docenten, ondersteunend personeel en onze studenten.
Om iedereen te helpen in om binnen korte tijd goed en leuk online onderwijs te geven, wil ik graag enkele praktische tips meegeven. Hopelijk kunnen deze tips bijdragen aan het inrichten van de online lessen en kunnen ze een bijdragen leveren in het behouden van binding met de studenten.
1. Richt je lessen praktisch goed in
Het is bevorderend voor je onderwijs op afstand dat je je voorbereidt op andere soort lessen dan je fysieke lessen. Hiervoor is het van belang dat je het gebruik van de online tools, zoals je e-learning of communicatieplatform, goed voorbereidt. Denk hierbij aan zaken zoals bekijken hoe je opstart, weten waar alle functionaliteiten voor zijn of hoe jij en je studenten zich gedragen. Microsoft teams heeft een uitgebreide pagina gemaakt waar je hele handige tips krijgt over het gebruik van communicatieplatforms. De pagina is gericht op Microsoft teams, maar is vrij algemeen en daardoor goed toepasbaar op andere platforms.
2. Gebruik een gepaste tempo
Van een afstand leren kan betekenen dat studenten bepaalde informatie sneller of minder snel tot zich nemen. Het is van belang dat studenten zich niet gaan vervelen of overweldigd worden. Dit houdt in dat studenten voldoende tijd krijgen om grotere opdrachten af te ronden, maar dat ze ook betrokken blijven bij de les. Dit zou je kunnen doen door tussentijds kleine opdrachten te geven, vragen te stellen (spreek wel van tevoren af hoe studenten antwoord dienen te geven) en kritisch te kijken naar de opdrachten die zij (nu online) moeten doen.
3. Integreer verschillende vormen van multimedia
Het mooie van online leren is dat je je lesstof op verschillende manieren kunt presenteren. Dit kan zowel live als niet live. Maak daarbij voor je live onderwijs gebruik van een communicatieplatform zoals bijvoorbeeld Microsoft teams (denk aan livebijeenkomsten of livecolleges). Daarnaast kun je hiermee ook je colleges opnemen, zodat studenten deze later kunnen bekijken en instructies opnemen.
Daarnaast bieden veel tools mogelijkheden voor ander niet-live onderwijs. Hierbij kan je denken aan kennisclips, podcasts of interactieve tools. Bij het gebruik van multimedia is het wel van belang om het niet in te zetten omwille van het gebruik ervan. Je zal wel een helder doel moeten hebben en dit voldoende moeten voorbereiden.
4. Blijf connectie met elkaar aanmoedigen
Een van de risico’s van leren en lesgeven op afstand is dat er een gevoel van isolatie kan ontstaan. Om deze reden is het van belang dat je onderlinge communicatie probeert aan te moedigen. Je kan een klas bijvoorbeeld een off-topic discussiebord of chatomgeving aanbieden. Hierin kunnen studenten over alles wat hen interesseert praten met elkaar. Mogelijk kan in je onderwijs (meer) groepsopdrachten geven waarbij de studenten online met elkaar samenwerken. Dit bevordert een gevoel van gemeenschap en moedigt studenten aan om jou of elkaar vragen te stellen Eén van de succesfactoren voor het creëren van een online leergemeenschap is jouw gedrag als docent. Wees – waar mogelijk in deze tijden – online aanwezig, modeleer gedrag dat je wilt zien en geef feedback (inhoudelijk en indien nodig op gedrag)
5. Zorg voor een hoge kwaliteit
Op het moment dat de inhoud van een online les van hoge kwaliteit is, zal de lerende student vaak meer betrokken en nieuwsgierig zijn. Leren wordt daardoor makkelijker. Wanneer je online leren zo inricht dat het nauwelijks interactie bevordert of er alleen gebruik gemaakt wordt van lange stukken tekst met een paar vragen, zal een student dit meer ervaren als een taak die af moet en wordt de informatie zelden opgeslagen in het lange termijn geheugen. Een vraag die je zou kunnen stellen is: zou jij of een expert in het veld deze online module aanraden om meer te weten te komen over het onderwerp.
6. Moedig zelfsturend leren aan
Om goed online te kunnen leren is het van belang dat studenten de vrijheid krijgen om zelf te ontwerpen en aspecten die zij interessant vinden (binnen de onderwerpen) te verkennen. Dit gebeurt vaak in face2face onderwijs al heel goed en het is belangrijk dat we dit ook online blijven doen.
Op deze manier zullen studenten eerder verantwoordelijkheid nemen voor hun eigen onderwijs. Dit kan je bereiken door niet alles in jouw afstandsonderwijs te micromanagen. Probeer daarom niet opdrachten tot in de kleinste detail te dicteren. Studenten kunnen dan namelijk gefrustreerd raken of zelf geen zinvolle ontdekkingen doen.
7. Maak jouw online modules zo gebruiksvriendelijk mogelijk
De lay-outs van de online tools moeten duidelijk en makkelijk te volgen zijn. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de inrichting van je e-learning. Studenten moeten namelijk altijd weten wat ze moeten doen en hoe ze toegang kunnen krijgen tot relevante informatie en bronnen. Om dit te bereiken is het van belang dat je een ander naar jouw online modules laat kijken en feedback laat geven over het gebruiksgemak van de module.
8. Geef studenten ruimte voor extra exploratie
Nieuwsgierige studenten zullen regelmatig op zoek willen gaan naar aanvullende informatie. Studenten die moeite hebben met de stof kunnen met extra mogelijkheden tot informatie misschien iets vinden dat wel voor ze werkt. Door de afstand kunnen ze minder snel even bij de docent langsgaan. Daarom is het belangrijk om extra bronnen aan te bieden. Kijk hierbij wel uit voor teveel aanvullende add-ons. Dit kan verwarrend of stressvol zijn. Let bovendien erop dat je duidelijk aangeeft welke delen van de online module verplicht zijn en welke optioneel.
Ik wens jullie de komende weken heel veel sterkte en succes met alles. Voor vragen, opmerkingen of om even je verhaal kwijt te zijn, kan je mij altijd een bericht sturen!